|
|
|
KALİTE - BETONUN YERLEŞTİRİLMESİ VE BAKIMI
-
Betonu Yerleştirmeden Önce Yapılacaklar-
Kalıplar sağlam, temiz ve yağlanmış olmalıdır.
- Yer betonu dökülecekse zemin sıkıştırılıp nemlendirilerek döküme uygun hale
getirilmelidir.
-
Beton teslim alınırken irsaliye fişinden başlanarak istenmiş olunan ürünün
özellikleri kontrol edilmelidir.
- Betonun Yerleştirilmesi Sırasında Yapılacaklar
-
Beton, kalıba yüksekten dökülmemelidir. (en fazla 1,5 m) Bu ayrışmaya ve
kalıbın patlamasına neden olur.
- Beton yatay tabakalar halinde dökülmelidir.
-
Kolon ve perde gibi düşey elemanlar en az üç defada doldurulmalıdır.
-
Betonu sıkıştırmak için vibratör kullanılmalıdır. (deprem yönetmeliğinde
vibratör kullanımı zorunlu kılınmıştır)
- Vibrasyonda Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
-
Vibratör ucunu betonun içine hızlıca daldırmak ve betondan yavaşça çıkarmak
gerekir.
- Kalıplara kesinlikle vibratör ucu temas etmemelidir.
- Vibratör betona düşey olarak daldırılmalı ve daldırma aralığı vibratörlerin
etki yarıçaplarına bağlı olarak 45-50 cm’yi geçmemelidir.
- Titreştirilen bölgeler birbirlerine örtüşecek şekilde vibrasyon yapılmalıdır.
vibrasyon esnasında vibratörün her defasında bir önceki tabakaya 10 cm kadar
girmesi tabakaların kaynaşmasını sağlar.
- Vibratör, betonu yatay yönde taşımak için kullanılmamalıdır.
- Vibratör ucu taze beton içerisinde çok kısa veya çok uzun süre tutulmamalıdır.
-
Az, aşırı yada yanlış vibrasyon uygulaması sonucu betonun içindeki ince ve
kaba malzeme birbirinden ayrışır. betonun homojenliğinin bozulduğu bu duruma
ayrışma (segregasyon) denir. Bu durumun oluşmasından kaçınılmalıdır.
- Beton Yüzeyinin Bitirilmesi
Düşey yüzeyler genellikle kalıp ile temas halinde olduklarından istenen yüzey
kalitesine göre değişen kalite ve tipte kalıplar kullanılır. Bazen kalıp
alındıktan sonra yüzeye el veya makine ile ek bitirme işlemleri uygulanabilir.
Çoğunlukla yatay yüzeyler kalıpsız bitirilirler. Bu şekilde yapılan bitirme
işleminde bazen makine yöntemleri de kullanılabilir.
Döşeme betonlarında yüzey bitirme işlemi genellikle çelik veya ahşap mastar ve
malalarla yapılır. Kenar pah ve derz işlemleri gereken yerlerde, önce kenar
bitirmesi yapılmalı, sonra pah ve derzleri bitirilmelidir.
Bazı beton satıhlarında mastar ve mala işleminden sonra gereken pürüzlülüğün
verilmesi için, belirli bir yönde tarak çekilir. bazı büyük döşeme ve kaplama
betonlarında ise vibrasyonlu mastar ve makine malası kullanılabilir.
- Betonun Bakımı (Betonun Kürü)
Beton yerleştirildikten sonra veya beton ürünlerinin imalatından sonra
oluşabilecek su kaybını engellemek ve hidratasyon reaksiyonlarının uygun şekilde
ve zamanında gerçekleşmesini sağlamaktır. Çimento hidratasyonu günlerce,
haftalarca hatta aylarca sürer. Hidratasyon reaksiyonunun devamı için yeterli
miktarda su ve sıcaklık gerekmektedir. Bu koşullar sağlanmadığı takdirde
betondan beklenen dayanım ve dayanıklılık (durabilite) elde edilemez.
Betonun su kaybederek kurumasını önlemek, dolayısıyla çimentonun hidratasyonunu
sürdürmesi için üç yol izlenir. - Su geçirmeyen bir örtü ile beton yüzeyi kapatılır.
- Sürekli olarak betonun yüzeyinin nemli kalması sağlanır. Genellikle hortum
yada yağmurlama sistemi ile su püskürtülür yada su göleti oluşturulur.
- Kimyasal kür katkıları kullanılarak beton yüzeyinin kaplanması sağlanır.
Özellikle geniş yüzeye sahip beton işlerinde buharlaşma ile kaybedilen su
hidratasyon reaksiyonlarının yavaşlamasına neden olacaktır.
-
Su İle Kür Yapılması
Sürekli olarak beton yüzeyinin ıslak kalması sağlanmalıdır. Uygun kür süresi
yaklaşık 7 gündür. Kış aylarında bu süre uzatılmalıdır. Su püskürtülerek beton
yüzeyinin ıslatılması çok iyi bir kür metodudur. Eğer bu işlem aralıklarla
yapılıyorsa beton yüzeyinin kuru kalmamasına dikkat gösterilmelidir. Bu sistemin
tek dezavantajı maliyetidir. Sistemin uygun ilerlemesi için yeterli miktarda su
ve tecrübeli uygulamacı gerekmektedir.
Telis bezi veya diğer su tutucu örtüler kullanılarak da beton yüzeyinin ıslak
kalması ve buharlaşmanın daha az olması sağlanabilir. Yüzeyde bozulma olmasını
engellemek için beton sertleşir sertleşmez su tutucu örtüler serilmelidir.
Özellikle döşeme köşelerinde daha dikkatli ve özenli olunmalıdır. Örtülerin
sürekli ıslak kalmaları sağlanmalıdır.
- Kimyasal Maddeler ile kür yapılması
Uygulanan kimyasal kür malzemeleri işin cinsine göre faklılık gösterir. Beyaz
veya alüminyum renginde olan kimyasal malzemeler beton yüzeyinde ince bir
polimer tabakası oluşturur. Sıvı maddenin içindeki su zamanla buharlaşır ve
bileşikteki kimyasal madde beton yüzeyinde zarsı bir tabaka oluşturur. Bu tabaka
buharlaşmayı çok düşük seviyelere indirdiği gibi, özellikle sıcak mevsimlerde,
beton yol gibi uygulamalarda güneş ışınlarının beton yüzeyinde kırılmasını ve
yansımasını da sağlar.
- Beton Yüzeyinin Örtü İle Kaplanarak Kür Yapılması
Polietilen örtüler, elemanlarda kalıplar söküldükten sonra en geç yarım saat
içinde ve döşemelerde beton yeteri sertliği kazanır kazanmaz uygulanmalıdır.
Uygulamaya beton yüzeyi kurumadan önce başlanmalıdır. Eğer beton baskı beton ya
da desenli yol ise örtüler hafif bir iskelet üzerine yerleştirilmelidir. Bu
sayede beton yüzeyi bozulmamış olur. Bu tarz bir kürde polietilen örtüler
yerleştirilmeden önce betondaki suyun terleyip buharlaşmasını beklemeye gerek
yoktur. Kür uygulaması beton yerleştirildiğinde başlanabilir.
|
|